تاریخچه و موارد استفاده از موم زنبور عسل

موم زنبور عسل واژه‌ای فارسی است و در عربی از واژه‌ی «شمع» به این منظور استفاده می‌شود. امروزه واژه‌ی شمع در زبان فارسی معنی دیگری یافته است. موم ماده‌ای زردرنگ، نرم و بسیار قابل جذب است که معمولا توسط زنبور عسل تولید می‌شود. موم ماده‌ای با ثبات و بسیار مقاوم در برابر رطوبت است؛ اما در برابر سرما و فشارهای مکانیکی آسیب پذیر است. از پیش از میلاد مسیح تا کنون از موم به عنوان بست، لایه محافظ، مات کننده، چسب، واسطه قالب گیری، مدل سازی، مقاوم سازی و… استفاده می‌شود.

موم عسل

گرانول تصفیه شده موم، در رنگ های سفید،سفید شیری و زرد

گرانول موم زنبور عسل

کاملا طبیعی و تصفیه شده

تهیه شده از موم زنبور عسل

در رنگهای زرد و سفید

۲۹,۰۰۰تومان الی ۲۸۰,۰۰۰تومان

به سبد خرید خود اضافه کنید

موم از ذوب کردن شان زنبور عسل به دست می‌آید که نقطه ذوب آن بین ۶۰ تا ۶۳ درجه سلسیوس است. معمولا به این نوع موم، رزین و روغن می‌افزایند که برای استفاده در کارهای هنری بسیار مناسب است. به تنهایی نوعی بست به حساب می‌آید و مقام‌ترین نوع بست در مقابل رطوبت و هوا است. در حرارت بالاتر از ۶۳ درجه تیره‌تر می‌شود ولی زرد نمی‌شود. در برابر اسیدهای موجود در هوا هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد. شرایط آب و هوایی و جوی بر آن تاثیر چندانی ندارد. در استفاده از آن به عنوان نقاشی‌های روی مرمر باعث خوردگی سنگ مرمر می‌شود ولی نقاشی چندان تغییر نمی‌کند. 

تاریخچه و موارد استفاده از موم زنبور عسل

آیا تاکنون کلمه مومیایی را شنیده‌اید. این کلمه نشان دهنده قدمت تاریخی استفاده از آن است. مومیایی کردن اجساد فراعنه در مصر باستان، استفاده در نوشتن، نقاشی و مجسمه سازی و… از دیگر موارد مورد استفاده در عهد باستان بوده است.

مصری های قدیم در حدود ۴۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، زنبور عسل را نگهداری کرده و موم آن‌را برای ساختن قالب، برای نوشتن و همچنین برای مومیایی کردن و محفوظ کردن اجساد مرده هایشان به کار می‌برده‌اند.

رومیان قدیم از موم زنبور عسل در کوزه گری، رنگرزی و نساجی استفاده می‌کرده‌اند. انواع عروسک‌های مومی از معابد یونانی‌ها و رومیان قدیم یافت شده است. کاربرد موم زنبور عسل برای مین روشنایی از زمان‌های بسیار قدیم خصوصا در مصر بسیار رایج بوده است.

فیلسوف یونانی ارسطو بر این عقیده بود که موم زنبور عسل از گل‌ها به دست می‌آید و این فرضیه تا دوره رنسانس غالب بود.

در حال حاضر عمده‌ترین مصرف موم، ساختن صفحه ی مومی آج‌دار برای تهیه شان زنبور عسل و صنعت شمع‌سازی است. به این شکل که موم را از بین دو غلطک فلزی که روی آن الگوی سلول‌های عسل حک شده، عبور می دهند و سپس آن‌را روی قاب‌های مخصوص نصب و درون کندو قرار می‌دهند.

ورقه موم رنگی

ابعاد ورقه های مومی 18 در 28 سانت است

هر کیلو ورق شامل 25 برگه در ابعاد 18 در 28 است

به دلیل آج دار بودن ورق‌ها ممکنه در سایز بندی چند میلی‌متر تفاوت اندازه وجود داشته باشد.

ورقه های مومی رنگی
در رنگ های مختلف
تهیه شده از موم طبیعی زنبور عسل

۱۳,۵۰۰تومان

به سبد خرید خود اضافه کنید

نحوه تولید موم

موم به‌وسیله ۲ جفت غدد مومی که در طرفین و زیر چهار حلقه‌ى أخر شکم زنبور کارگر واقع  شده، ترشح می‌شود، موم در هنگام ترشح در ابتدا به صورت مایع است و در محل هوا سفت می‌شود و به صورت فلس یا پولک در می‌آید. پولک‌های مومی به وسیله‌ی پاهای زنبور کارگر به طرف قطعات دهانی منتقل و با حرکات مختلف پاهای جلویی و قطعات دهان همچنین اضافه کردن مقداری از بزاق دهان، آن را تبدیل به موم می‌کند و برای ساختن سلول با لانه ی خود به سطح شان می‌چسباند.

موم زنبور عسل توسط زنبوران عسل کارگر در سنین ۱۲ تا ۱۸ روزگی تولید می‌شود و در زنبوران پیرتر این غده‌ها از فعالیت می‌افتند. البته گاهی در شرایط اضطراری این غده‌ها می‌توانند دوباره فعال شوند. زمانی که موم توسط زنبور تولید میشود به رنگ سفید است؛ ولی سریعا به دلیل مخلوط شدن با گرده و در برخورد با زنبوران در داخل کندو تیره می‌شود. موم تولید شده توسط زنبور عسل عموما به رنگ زرد لیمویی است.

مطالعات مختلف نشان داده است که زنبور عسل برای تولید یک کیلوگرم موم به طور متوسط ۸ / ۴ کیلوگرم عسل مصرف می‌کند. بنابراین چنین فرآورده کندویی با توجه به این که وقت و انرژی زیادی توسط زنبورها برای تولید آن به کار برده می شود بسیار با ارزش و گران است.

کاربردهای مختلف موم

موم به عنوان تغذیه در سیستم گوارشی انسان و دیگر موجودات زنده قابل تجزیه و جذب نیست؛ یعنی پس از تغذیه به همان صورت بلعیده شده از بدن دفع می‌شود، اما به سرعت توسط پوست جذب می‌شود. به همین دلیل، امروزه از آن در ساخت وسایل بهداشتی آرایشی، نظیر کرم‌ها، پمادها، ماسک‌های زیبایی صورت، بالم لب و صابون‌های دست ساز استفاده می‌شود.

پژوهشگر آمریکایی به نام «جان ویس»، جویدن فرآورده ای از موم و عسل را، برای تمیز کردن بینی و حلق، توصیه و آن‌را دارویی بی‌نظیر برای بیماری هایی مثل سینوزیت، تنگی نفس و زکام می‌داند. برای این کار بیماران باید یک قاشق مربا خوری عسل را با موم در دهان بگذارد و حدود ۱۵ دقیقه آن‌را بجوند. جویدن موم عسل، جرم دندان‌ها را از بین می‌برد و لثه‌ها را محکم می‌کند.

‌جویدن نقل‌های تهیه شده از عسل و موم، باعث ازدیاد ترشح بزاق جهت فعالیت ترشحی و حرکتی معده، و تسریع سوخت و ساز بدن می‌شود و اثر قابل توجهی روی گردش خون و ظرفیت عملکرد ماهیچه‌ها دارد.بیشترین میزان مواد آنتی اکسیدان عسل در موم آن قرار دارد.

علاوه بر موارد خوراکی از کاربردهای دیگرموم زنبور عسل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بازگشت به چرخه زنبورداری
• استفاده در تولید لوازم آرایشی
• قالب‌سازی و مجسمه‌سازی
• استفاده در صنعت شمع سازی
• تولید لوازم آرایشی و بهداشتی
• درمان‌های خانگی مانند گوش درد
• عایق‌بندی و ضدآب کردن